ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΣΣΑΣ
Η Λαογραφική Συλλογή Όσσας δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 1992 από μια ομάδα νέων παιδιών, με σκοπό τη διάσωση κάθε είδους αντικειμένου που έχει σχέση με την ιστορία και την παράδοση του χωριού τους. Έτσι, προέκυψε μια έκθεση, όπου εκτέθηκαν στοιχεία από την αγροτική ζωή και τον καθημερινό βίο, όπως γεωργικά και κτηνοτροφικά εργαλεία, φωτογραφίες, υφαντά, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, φορεσιές, εργαλεία υποδηματοποιίας και τσαγκαρικής, καθώς και άλλα που εκπροσωπούν την τοπική λαϊκή παράδοση και τέχνη.
Η συγκέντρωση του υλικού οφείλεται στις δωρεές των κατοίκων της Όσσας που με πολύ αγάπη και προθυμία χάρισαν στη συλλογή, αλλά κυρίως στον ενθουσιασμό, το μεράκι και την αγάπη των παιδιών για την ιδιαίτερη πατρίδα τους και τα υλικά τεκμήρια του παρελθόντος της.
Το τελευταίο διάστημα -και αφού η συλλογή εγκαταλείφθηκε ατυχώς για κάμποσα χρόνια- με πρωτοβουλία του συλλόγου, με τη συνεργασία των κατοίκων και του Δήμου Λαγκαδά, η Λαογραφική Συλλογή Όσσας επανοργανώθηκε και επανεκτίθεται από το 2016 σε αίθουσα του διατηρητέου Δημοτικού Σχολείου Όσσας, ένα πανέμορφο διδακτήριο του 1926, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη.
Απώτερος σκοπός πάντα, ήταν και είναι η ίδρυση οργανωμένου «Τοπικού Μουσείου Όσσας», σε ένα από τα αξιόλογα εναπομείναντα παραδοσιακά σπίτια του χωριού, αφού πρώτα αναστηλωθεί, συντηρηθεί και διαμορφωθεί κατάλληλα. Με ενέργειες του συλλόγου το αίτημα αυτό επικεντρώθηκε στη διατηρητέα οικία Χατζή και Χατζηχριστάκη, μοναδικό δείγμα της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Όσσας του 19ου αιώνα και ιδιοκτησία του Δήμου Λαγκαδά. Η μελέτη αποκατάστασης του κτιρίου έχει εκπονηθεί εδώ και 15 χρόνια (...) αλλά, δυστυχώς, δεν έχει ακόμη βρεθεί το ανάλογο πρόγραμμα που θα ενταχθεί για να δώσει και πάλι ζωή στο κτίριο, το οποίο μπορεί να γίνει η “κιβωτός μνήμης”, διάσωσης και προβολής της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Όσσας.