Η παλαιότερη σωζόμενη απεικόνιση της Αγίας Νεομάρτυρος Κυράννας απαντάται σε τοιχογραφία του β’ μισού του 18ου αιώνα (1765-περ. 1800), του Κυριακού ναού της Σκήτης των Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους. Η απεικόνιση είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού η ιστόρησή της τοποθετείται στις πρώτες δεκαετίες μετά το μαρτύριο της αγίας (+1751). Η Αγία Κυράννα απεικονίζεται σε προτομή στο εσωράχιο του βόρειου παραθύρου, μαζί με τον Άγιο Μιχαήλ τον Μαυρουδή από την Γρανίτσα Αγράφων.
Ο μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης, σε άρθρο του αναφέρει τα εξής:
«(…) Το σημερινό Κυριακό των Καυσοκαλυβίων, ο τρίτος κατά σειρά ανεγέρσεως κεντρικός ναός της Σκήτης, βρίσκεται στο κέντρο περίπου της αμφιθεατρικά κτισμένης Σκήτης, τιμάται στο όνομα της Αγίας Τριάδος και πανηγυρίζει κατά την ημέρα της Πεντηκοστής. Ο κυρίως ναός, εγγεγραμμένος σταυροειδής με πλευρικές κόγχες (αθωνικού τύπου), ανηγέρθη το 1745 ενώ ο νάρθηκας το 1804. (…)»
«(…) στο ανατολικό μέρος του εσωράχιου του βόρειου παραθύρου, στον αριστερό χορό του κυρίως ναού, απεικονίζονται οι ΑΓΙΟΙ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΚΥΡΑΝΝΑ / οι νέοι οι εν Θεσσαλονίκη. (…)»
Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης,
«Ο αγιορείτης ιερομόναχος Διονύσιος ο εκ Φουρνά και το εικονογραφικό του έργο. Οι νεότερες έρευνες. Οι τοιχογραφίες του Κυριακού της Σκήτης Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Συνεδρίου: Όσιος Ευγένιος ο Αιτωλός και αι Σχολαί των Αγράφων κατά την Τουρκοκρατίαν (Καρπενήσι, 7-9 Οκτωβρίου 2011), τ. Β’, σ. 1029-1094, Αθήνα 2014.
- - - - -
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι 76 χρόνια μετά το Μαρτύριο της Αγίας και συγκεκριμένα από το 1827 έως και το 1902 (;) στην Καλύβη του Αγίου Χαραλάμπους της Σκήτης των Καυσοκαλυβίων ασκήτεψαν τέσσερις μοναχοί «καταγόμενοι εκ της Μακεδονίας και εκ της κώμης της λεγομένης Βυσώκας»! Ο Νικηφόρος Ρωμαλαίος, ο Νάρκισσος, ο Ισίδωρος και ο γιος του Γρηγόριος. Ο τρεις πρώτοι διετέλεσαν Γέροντες της Καλύβης του Αγίου Χαραλάμπους.
(Βλέπε σχετικά: Εφημ. «ΟΣΣΑ», τεύχ. 2, 1999 και τεύχ. 4, 2000 - περιοδική έκδοση του Συλλόγου Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα»)
Άγγ. Μήτσας, 08.01.2022
Comentários