Στο παλαιό τμήμα του χωριού, ξεχωρίζει ο παλαιός και διατηρητέος Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών.
Όπως μαρτυρά η εντοιχισμένη επιγραφή στη νότια πλευρά του, ο ναός ανακαινίστηκε το 1804 και εάν δεν έχει ο ίδιος βυζαντινή φάση, βρίσκεται στη θέση παλαιότερου μεταβυζαντινού ναού. Στην υφιστάμενη μορφή της εκκλησίας διακρίνονται πολλές φάσεις ανακαίνισης, ταυτόχρονα όμως διατηρούνται τα στοιχεία της παλαιότητας και της σπουδαιότητάς της.
Τυπολογικά, πρόκειται για τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, με ξυλόστεγη στοά έως το μέσον περίπου της νότιας πλευράς της και ημικυκλική προεξέχουσα κόγχη Ιερού Βήματος.
Η τοιχοδομία της περιλαμβάνει κατά σημεία στη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά της εντοιχισμένα ανάγλυφα του 19ου αιώνα. Από την αρχική της φάση διατηρεί τους κίονες που διακρίνουν το χώρο σε τρία ευρέα κλίτη και αποτελούνται από ενιαία ξύλινα στοιχεία που συνιστούν τον πυρήνα ενός κυλινδρικού συνόλου από μείγμα ασβεστοκονιάματος και γύψου. Έως την δεκαετία του 1960 ενδεχομένως σωζόταν και ο παλαιότερος γυναικωνίτης στη δυτική πλευρά του ναού, από τον οποίο σήμερα απέμεινε ως ένδειξη της ύπαρξής του, η διαφορά στάθμης του δαπέδου από το νάρθηκα προς τον κυρίως ναό.
Στο ξυλόγλυπτο τέμπλο του, το δεσποτικό θρόνο και τα προσκυνητάρια, σώζονται αξιόλογες εικόνες του 17ου, 18ου και 19ου αιώνα, ορισμένες από τις οποίες είναι έργο Κολακιωτών (με καταγωγή από τη Χαλάστρα Θεσσαλονίκης) ζωγράφων. Ταυτόχρονα, έχουν καταγραφεί στο ναό εικόνες Σιατιστινών ζωγράφων (Χριστόδουλος Ι. Ζωγράφος και Ιωάννης Γεωργιάδης) των ετών 1870-1871, προερχόμενες κυρίως από το παλαιό τέμπλο του ναού της Αγίας Κυράννας.
Ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι χάρτινες εικόνες με παραστάσεις κυρίως αγιορείτικων μονών και ορισμένων αγίων, οι οποίες εντοπίστηκαν τυχαία στη σκεπή του ναού και προσφέρουν πολύτιμη μαρτυρία για τη θέση ενός οικισμού της περιφέρειας, όπως η Βυσσώκα, σε σχέση με τις πολυπληθείς πόλεις και τα μοναστηριακά καθιδρύματα της εποχής.
Εντυπωσιακής τέχνης είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, καθώς και ο γραπτός διάκοσμος στις ποδιές, στον άμβωνα, στο δεσποτικό θρόνο και στο ταβάνι, έργα πιθανότατα Ηπειρωτών και Δυτικομακεδόνων μαστόρων.
Πηγή: Χρησιμοποιήθηκαν αποσπάσματα από κείμενα της Μάγδας Παρχαρίδου-Αναγνώστου και της Κατερίνας Κούσουλα, Δρ αρχαιολόγων ΥΠ.ΠΟ.Α.
Comments